Πως γίνεται η αγοραπωλησία του βαμβακιού

σε «μη επιδοτούμενο» καθεστώς;

Σε προηγούμενη αρθρογραφία μας τονίζαμε ότι με την αλλαγή της ΚΑΠ στο βαμβάκι, η πρώτη και μεγάλη «αλλαγή» θα έρθει στην αγορά του βαμβακόσπορου σποράς, προβλέποντας τη «στροφή» από τις ποικιλίες των μεγάλων στρεμματικών αποδόσεων σε σύσπορο στις ποικιλίες που δίνουν μεγάλη στρεμματική απόδοση σε ίνα.
Τότε, πολλοί βαμβακοπαραγωγοί μας, αναρωτήθηκαν: «Καλά όλα αυτά, αλλά σε ποιο μέρος του κόσμου άραγε να συμβαίνουν, ώστε οι βαμβακοπαραγωγοί πληρώνονται με βάση της απόδοση του βαμβακιού τους σε ίνα;».

H απάντηση βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα μακριά μας, και στη γειτονική μας Τουρκία, η οποία αποτελεί «κλασσικό» παράδειγμα χώρας, στην οποία δεν υπάρχει καμία επιδότηση στο σύσπορο.
Ας καταγράψουμε βήμα-βήμα τη διαδικασία παράδοσης-δειγματοληψίας-ταξινόμησης-τιμολόγησης του βαμβακιού στην Τουρκίας.
1)ΠΑΡΑΔΟΣΗ:
α) Ζύγισμα της πλατφόρμας με σύσπορο στο εκκοκκιστήριο.

2)ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ:
α) Λαμβάνονται δείγματα από διάφορα σημεία του φορτίου, ανακατεύονται και παίρνεται δείγμα 1 κιλού.

3)ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΙΝΑ:
α) Το δείγμα του 1 κιλού εκκοκκίζεται σε μια μικρή εκκοκκιστική μηχανή (τα γνωστά μας «μακινέτα», από την εποχή του Οργανισμού βάμβακος).
β) Η ίνα (δηλ. το εκκοκκισμένο) ζυγίζεται για να καθοριστεί το ποσοστό της (%) στο σύσπορο.
Παράδειγμα: 400 γραμμάρια ίνας από ένα κιλό σύσπορου σημαίνει 40% περιεκτικότητα ίνας στο σύσπορο.

4)ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ
α) Ο εκτιμητής-ταξινόμος ποιότητας του εκκοκκιστηρίου εκτιμά την ποιότητα. Οι κυριότεροι έλεγχοι είναι:
Υγρασία: Ένα δείγμα σύσπορου ελέγχεται με υγρασιόμετρο.
Χρώμα και Ξένες ύλες: Ένα δείγμα ίνας τοποθετείται κάτω από μπλε φωτισμό και συγκρίνεται με στάνταρτ δείγματα.

5)ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ στο ΕΚΚΟΚΚΙΣΤΗΡΙΟ
Με βάση την ποιότητα του, το σύσπορο βαμβάκι αποθηκεύεται χωριστά.
Ένα τυπικό εκκοκκιστήριο έχει τουλάχιστον 3 κατηγορίες αποθηκών:
α)ΧΑΜΗΛΗ ΥΓΡΑΣΙΑ – ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΧΡΩΜΑ
β)ΜΕΣΗ ΥΓΡΑΣΙΑ – ΜΕΤΡΙΟ ΕΩΣ ΚΑΛΟ ΧΡΩΜΑ.
γ)ΥΨΗΛΗ ΥΓΡΑΣΙΑ – ΚΑΚΟ ΧΡΩΜΑ (ΚΙΤΡΙΝΟ).

6)ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΙΜΗΣ
α) Ο εκκοκκιστής ζητά από την BORSA την τιμή ίνας της ημέρας, (εξαρτώμενη από τα χρηματιστήρια βάμβακος και τις συνθήκες της τοπικής αγοράς).
β) Η BORSA είναι ένας οργανισμός που πιστοποιεί τις τιμές που οι εκκοκκιστές πωλούν το κιλό της ίνας στα κλωστήρια (δηλ. είναι χρηματιστήριο εμπορευμάτων).
γ) Η τιμή της ίνας μια φανερή πληροφορία: O παραγωγός μπορεί να πληροφορηθεί αυτή την τιμή, από αυτόματο τηλεφωνητή ή από την ιστοσελίδα της (τοπικής) BORSA (π.χ. www.itb.org.tr, www.antalyaborsa.org.tr).
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ:
Περιεκτικότητα σε ίνα του δείγματος: 40%
Τιμή ίνας από την Borsa: ? 1.00 ανά KG ίνας (340,75 δρχ.κιλό)
Τότε η Τιμή παραγωγού για το σύσπορο είναι το 40% του ? 1.00 = ? 0.4 ανά κιλό σύσπορου (136 δρχ./κιλό συσπόρου).
δ) Ο παραγωγός μπορεί να λάβει και ένα μικρό πριμ ποιότητας 1,5-2% επιπλέον στην τιμή του συσπόρου από τον εκκοκκιστή.
ε) Το πριμ ποιότητας πληρώνεται στο σύσπορο χαμηλής υγρασίας και καλού χρώματος.
στ) Σύσπορο που παραδίδεται στο τέλος της περιόδου με πολύ υψηλή υγρασία, κίτρινο χρώμα και υψηλές ξένες ύλες, μπορεί να πληρωθεί 30-35% λιγότερο.
ζ) Ο χνουδάτος σπόρος που απομένει από την εκκόκκιση «κρατιέται» από τον εκκοκκιστή και αποτελεί την αμοιβή του για την υπηρεσία που προσφέρει (=εκκοκκιστικό δικαίωμα).

7)ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
α) Ο βαμβακοπαραγωγός πληρώνεται για την ίνα που παραδίδει στο εκκοκκιστήριο και όχι για το σύσπορο.
β) Μια ποικιλία με υψηλή περιεκτικότητα σε ίνα οδηγεί άμεσα σε υψηλότερη τιμή του σύσπορου.
Παράδειγμα:
Έστω η Ποικιλία Α έχει 38% περιεκτικότητα σε ίνα = 380 gr ίνας ανά κιλό σύσπορου και η Ποικιλία Β έχει 29% περιεκτικότητα σε ίνα = 290 gr ίνας ανά κιλό σύσπορου.
Τότε η ποικιλία Α έχει 31% μεγαλύτερη τιμή σύσπορου από την ποικιλία Β!
Εάν η Ελλάδα είναι «πολλά χρόνια μπροστά από την Τουρκία, στον τομέα του βάμβακος πού βρισκόμαστε;»

Μπαντής Αθανάσιος
Γεωπόνος-Ειδικός αναλυτής
τ.Πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ Αν.Μακεδονίας
www.cotton-net.gr
info@cotton-net.gr

ΥΓ:Σε επόμενη αρθρογραφία μας θα παρουσιάσουμε τα άμεσα μέτρα που απαιτούνται και τις προτάσεις μας για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που μας παρέχει η νέα ΚΑΠ, σε όλο το φάσμα του τομέα βάμβακος.